దేవతలు శ్రీదేవిని సంస్తుతించుట
జగ్ము స్తే మేరుశిఖరం మందారద్రుమమండితమ్‌ | ఏకాంతే సంస్థితా దేవాః కృత్వా ధ్యానం జపంతపః. 32
తుషువు ర్జగతాం ధాత్రీం సృష్టిసంహారకారిణీమ్‌ | భక్త కామదుఘా మంబాం సంసారక్లేశనాశినీమ్‌. 33
దేవి! ప్రసీద పరిపాహి సురాన్ర్పతప్తా న్వృత్రాసురేణ సమరే పరిపీడితాం శ్చ.
దీనార్తినాశనపరే! పరమార్థ తత్త్వే ప్రాప్తాం స్త్వదంఘ్రి కమలం శరణం సదైవ. 34
త్వం సర్వం విశ్వజననీ పరిపాలయాస్మా న్పుత్రానివాతి పతితాన్రివు సంకటే%స్మిన్‌.
మాతర్నతేస్త్యవిదితం భువనత్రయేపి కస్మా దుపేక్షసి సురానసుర ప్రతప్తాన్‌. 35
త్రైలోక్య మేతదఃలం విహితం త్వయైవ బ్రహ్మ హరిః పశుపతి స్తవ వాసనోత్థాః |
కుర్వంతి కార్య మఃలం స్వవశా న తే తే భ్రూభంగచాలన వశాద్విహరంతికామమ్‌. 36
మాతా సుతా న్పరిభవా త్పరిపాతి హీనా న్రీతి స్త్వయైవ రచితా ప్రకటాపరాధాన్‌ |
కస్మా న్న పాలయసి దేవి వినాపరాధా నస్మాం స్త్వదంఘ్రి శరణా న్కరుణా రసాబ్ధే. 37
నూనం మదంఘ్రి భజనాప్త పదాః కిలైతే భక్తిం విహాయ విభవే సుఖభోగలుబ్ధాః |
నేమే కటాక్షవిషయా ఇతిచే న్న చైషా రీతిః సుతే జనని కర్తరి చాపి దృష్టా. 38
దోషో న నో2త్ర జనని ప్రతిభాతి చిత్తే యత్తే విహాయ భజనం విభవే నిమగ్నాః |
మోహస్త్వయా విరచితః ప్రభవ త్యసౌ న స్తస్మా త్స్వభావకరుణే దయసే కథం న. 39
పూర్వం త్వయా జనని దైత్యపతి ర్బలిష్ఠో వ్యాపాదితో మహిషరూపధరః కిలాజౌ |
అస్మత్కృతే సకలలోక భయావహోసౌ వృత్రం కథం న భయదం విధునోషి మాతః. 40
శుంభస్తథాతి బలవా ననుజో నిశుంభస్తౌ భ్రాతరౌ తదనుగా నిహతా హతౌచ |
వృత్రం తథా జహి ఖలం ప్రబలం దయార్ద్రే మత్తం విమోహయ తథా న భవేద్యథాసౌ. 41
త్వం పాలయాద్య విబుధా న సురేణ మాతః సంతాపితా నతితరాం భయ విహ్వలాంశ్చ |
నాన్యోస్తి కోపి భువనేషు సురార్తిహంతా యః క్లేశజాల మఃలం నిదహే త్స్వశక్త్యా. 42
వృత్రే దయా తవ యది ప్రథితా తథాపి జహ్యేన మాశు జన దుఃఖకరం ఖలం చ |
పాపా త్సముద్ధర భవాని శరైః పునానా నోచే త్ర్పయాస్యతి తమో నను దుష్టబుద్ధిః. 43
తే ప్రాపితాః సురవనం విబుధారయో యే హత్వా రణేపి విశిఖైః కిల పావితాస్తే |
త్రాతా నకిం నిరయ పాతభయా ద్దయార్ద్రే యచ్ఛత్రవో పి నహి కిం వినహింసి వృత్రమ్‌. 44
జానీమహే రిపురసౌ తవ సేవకో న ప్రాయేణ పీడయతి నః కిల పాపబుద్ధిః |
య స్తావక స్త్విహ భవే దమరా నసౌ కిం త్వత్పాదపంకజర తాన్నను పీడయే ద్వా. 45
అపుడు దేవతలు మందారాదితరువులచే నందమైన మేరుగిరి జేరిరి. వారేకాంతమున దేవిని గూర్చి జపతపో ధ్యానములు చేసిరి. వారు భక్తుల కోరిక లీడేర్చునట్టి సంసార దుఃఖములు బోగొట్టునట్టి జగములేలేతల్లిని - సృష్టిస్థితి సంహార కారిణి నీ విధముగ గొప్పగ ప్రస్తుతించిరి: తల్లీ! దేవదేవీ! మేము సమరమున వృత్రునిచేత పీడితులమై సంతప్తులమైతిమి. నీ పదపద్మములపై మా తలలు వంచి శరణువేడుచున్నాము. సర్వవిశ్వజననీ! అమ్మా! ఈ ముల్లోకములందు నీకు తెలియనిది లేదుగదా! దానవపీడితులమగు మమ్మేల యుపేక్షింతువు? మేము నీ కన్నబిడ్డలము. భీకర శత్రువులబారి పడిన వారము. మమ్ము గాపాడగదవే. తల్లీ! ఈ జగములన్నియు నీ వలననే నిల్చియున్నవి. నీవు వేల్పులతల్లివి. హరి హర బ్రహ్మలు వలననే జన్మించి నీ కనుసన్న మాత్రన సర్వ కార్యముల నెరవేర్చి విహరింతురు. వారికి స్వేచ్ఛా స్వాతంత్ర్యము లెంత మాత్రమును లేవు. ఒకవేళ పుత్రులేవైన అపరాధములచేసి దీనులై తిరస్కృతులైనచో వారిని తల్లి దయతో గాపాడునుగదా! వారితప్పు మన్నించునుగదా! దయారసమయీ! మేము నీ దివ్య పదారవిందములను శరణుపొందిన వారము. నిరపరాధులము. మమ్మేలదయతో నేలవమ్మా! అమ్మా! భవానీ! వీరొకప్పుడు నా పదములు గొలిచి పదములు పడసి సుఖభోగములంది నేడు నా భక్తి మానిరి. వీరినిపుడు నేనెట్లు కటాక్షింతునని మమ్ము గూర్చి దలంతువేని వినుము. అమ్మా! దయామతల్లియగు ఏ తల్లికైన నిట్టి భావము మదిగల్గదు సుమా! జననీ! శుభకామినీ! మేము నిన్ను భజింపక సంవదలం దనురక్తుల మగుటలో మా దోషమేమియును లేదు. ఏలన, నీవు మాయామోహమును రచించి మమ్ము మోహితులనుగ జేసితివి. స్వాభావిక కరుణారూపవగు నీవు దయతో మమ్మాదుకొనవేల? తల్లీ! తొల్లి నీవు బలశాలి - దైత్యపతియగు మహిషుని మాకు శ్రేయముగూర్ప నంతమొందించితివి. ఇపుడీ సకలలోక కంటకుడగు వృత్రునేల వధింపవు? దయామయీ! తొల్లి నీవు శుంభనిశుంభులను సోదరులను వారి యనుచరులను చంపివేసితివే. అట్లే మత్తుడు దుష్టుడు దుర్బలుడు నగు వృత్రుని మోహితునిజేసి చంపుము. శుభకారిణీ! జననీ! మేము దానవులచేత బాధింపబడితిమి. వికలాత్ములమైతిమి. మమ్ము బ్రోవగదవే! విబుధుల యార్తిపాపి వారి కడగండ్లనెల్ల బాపు శక్తిగలదానవు. దానవుల నెదిరించు ధీరశక్తివి నీవు; నిన్నెవడు నెదిరి నిల్వలేడు. ఓయమ్మా! ఒకవేళ వృత్రునిమీద నీకు కనికరమున్నచో జగములెల్ల పీడించునతడు నరకములో గూలకముందే నీ పవిత్రశరములతో వానిని చంపి యుద్ధరించుట మంచిది. నీ దివ్యబాణముల తాకిడికి పవిత్రులై చచ్చిన దనుజులు సురవనములందు విహరింతురుగదా! వృత్రుడు నీ శత్రువే. ఐన నతనిని నరకమున త్రోయక కాపాడవలసియుండ చంపవేల? జగన్మాతా! మాకు నీ శుభచరణములు శరణము. వృత్రుడు నిన్ను గొల్వక మమ్ము బీడించువాడు. అట్టి పాపమతి నీకు దాసుడుగాడు, వైరియేయగునని మేముదలంతుము. కుర్మః కథం జనని పూజన మద్య తే%ంబ పుష్పాదికం తవ వినిర్మితమేవ యస్మాత్‌ |
మంత్రా వయం చ సకలం పరశక్తి రూపం తస్మా ద్భవాని చరణే ప్రణతాః స్మనూనమ్‌. 46
ధన్యాస్త ఏవ మనుజా హి భజంతి భక్త్యా పాదాంబుజం తవభవాబ్ధి జలేషు పోతమ్‌ |
యం యోగినోపి మనసా సతతం స్మరంతి మోక్షార్థినో విగతరాగవికారమోహః. 47
యే యజ్ఞికాః సకలవేదవిదోపి మనసా సతతం స్మరంతి మోక్షార్థినో విగతరాగ వికారమోహః.
స్వాహాంతు తృప్తి జననీ మమరేశ్వరాణాం భూయః స్వధాం పితృగణస్య చ తృప్తిహేతుమ్‌. 48
మేధాసి కాంతిరసి శాంతిరపి ప్రసిద్ధా బుద్ధి స్త్వమేవ విశదార్థకరీ నరాణామ్‌ |
సర్వం త్వమేవ విభవం భువన త్రయేస్మి న్కృత్వా దదాసి భజతాం కృపయా సదైవ. 49
ఏవం స్తుతా సురైర్దేవి ప్రత్యాక్షా సాభవత్తదా | చారురూపధరా తన్వీ సర్వాభరణ భూషితా. 50
పాశాంకుశవరాభీతి లస ద్బాహు చతుష్టయా | రణత్కింకిణికాజాలరశనాబద్ధ సత్కటిః. 51
కలకంఠీరవా కాంతా క్వణత్కంకణనూపురా | చంద్రఖండ సమాబద్ధ రత్నమౌళి విరాజితా. 52
మందస్మితారవిందాస్యా నేత్రత్రయవిభూషితా | పారిజాతప్రసూనాచ్ఛనాళవర్ణ సమప్రభా. 53
రక్తాంబరపరీధానా రక్తచందనదర్చితా | ప్రసాదముఖీ దేవీ కరుణారససాగరా. 54
సర్వశృంగారవేషాఢ్యా సర్వద్వైతారణిః పరా | సర్వజ్ఞా సర్వకర్త్రీ చ సర్వాధిష్ఠానరూపిణీ. 55
సర్వవేదాంతసంసిద్ధా సంచిదానందరూపిణీ | ప్రణేము స్తాం సమాలోక్య సురాదేవీం పురః స్థితామ్‌. 56
తానాహ ప్రణతా నంబాకింపః కార్యంబ్రువంతుమామ్‌ | దేవాః : మోహయైనంరిపుం వృత్రం దేవానామతిదుఃఖదమ్‌. 57
యథా విశ్వసతే దేవాం స్తథా కురు విమోహతమ్‌ | ఆయుధే చ బలం దేహి హతః స్యాద్యేనవా రిపుః. 58
తథే త్యుక్త్వా భగవతీ తత్రైవాంతర ధీయత | స్వాని స్వానినికేతాని జగ్ముద్దేనా ముదా%న్వితాః. 59
తల్లీ! విశ్వజననీ! ఇకమేము నీ పాదపూజమాత్రమెట్లు చేయగలము? ఏలన నీ పూలు ఈ మంత్రములు ఈ మేమందఱము నీ పరిణామమే కదా! నీ పరాశక్తి చైతన్యములోని భిన్నరూపములమే కదా! కావున మేము నీ దివ్య పదరాజీవములకు తలలొగ్గి నమస్కారములు మాత్రము చేతుము. ముముక్షువులు మోహరాగవికారములు లేనివారు. పరమయోగులు. వారు తమ చిత్తములందు నిరంతరముగ భవసాగర నౌకవంటి నీ పదనళిన యుగమును పరమభక్తితో సేవింతురు. వారు నీ సుప్రసన్నతతో ధన్యజీవులు వేదవిదులగు యాజ్ఞికులు యాగములందు దేవతలను పితృదేవతలను తృప్తిపఱచు స్వాహా స్వధారూపిణివగు నిన్నే స్మరింతురుగదా తల్లీ! నీవు కాంతివి. శాంతివి. మేధవు. ప్రజ్ఞవు. నరులలోని సుబుద్ధివి. శ్రద్ధవు. సర్వము నీవే. ఈ భువనములందు నిన్ను గొల్చువారికి దయతో వైభవము లొసగుతల్లివి నీవే. అని యీ విధముగ విబుధులు ప్రస్తుతింపగా శ్రీదేవి యిట్లు ప్రత్యక్షమయ్యెను: శ్రీదేవి పంచదశాత్మైక స్వరూపిణి. దివ్యభూషితరంజిత. పాశ-అంకుశ-వర-అభయములతో నొప్పుకరాంబుజయుత. కింకిణీరశనల నలరు శృంగానర మధ్యమ. కలకంఠకంఠరవ- కనకాంగదకేయూరభకూషిత. చంద్రరేఖ వెలుగొందు రత్నమకుటముచే విరాజిత. చిర్నగవు వెన్నెలలు కురియు తల్లి. విరిసిన తమ్ములవంటి మూడు కన్నులు కలది. పారిజాత కుసుమ స్వచ్ఛనాళ సమానకాంతి. రక్తవసన-రక్త చందన చర్చిత. అవ్యాజకరుణాపూర్ణ - ప్రసాదసుముః సకల శృంగార రసాధిదేవత - అనంతకోటి బ్రహ్మాండ జనని. సర్వజ్ఞ. సర్వకర్త్రి - సర్వాధిష్ఠానదేవత - సర్వవేదాంత ప్రతిసాద్య - సచ్చిదానంద స్వరూపిణి యగు త్రిభువనేశ్వరీదేవి దేవతల ముందు ప్రత్యక్షమయ్యెను. దేవతలు శ్రీదేవిని సందర్శించి యామెకు దోసిలొగ్గిరి. అంత దేవి 'మీరు నన్నేల ప్రస్తుతించుచున్నారు? తెలుపడ'నెను. దేవతలిట్లనిరి : వృత్రుడు సురలను బాధించుచున్నాడు. అతనిని మోహపఱచుము. అతడు చచ్చునట్లుగ నీవు మా యాయుధములందు నీ దివ్యశక్తినుంచుము.' అంత శ్రీభగవతి యట్లే యని యచ్చోట నదృశ్యురాలయ్యెను. దేవతలు హర్షముతో తమతమ నెలవుల కరిగిరి.
ఇది శ్రీ మద్దేవీభాగవతమందలి షష్ఠస్కంధమందు దేవలతకు శ్రీదేవి ప్రత్యక్షమగుట అను పంచమాధ్యాయము.
